باگسترش مدل های قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای،تعیین عوامل موثر بر بازدهی و ریسک سهام مورد توجه پژوهشگران قرارگرفته است. یکی از متغیرهای اقتصادی که رابطه تنگاتنگی با بازارهای مالی دارد، نرخ ارز است. تغییرات نرخ ارز، قیمت سهام را از طریق تغییر ارزش دارایی های شرکت تحت تاثیر قرار می دهد. از سوی دیگر افزایش بی سابقه نرخ ارز در سال های اخیر، در پیتحریم بانک مرکزی ایران از طرف سوییفت، اهمیت نرخ ارز را در بازارهای مالی بیش از پیش آشکار نمود. در این پژوهش به منظور تحلیل اثر شوک های ارزی بر بازارهای مالی از مدل خودرگرسیون برداری پانل (Panel VAR) و داده های روزانه در بازه اولژانویه 2009 تا 31 جولای 2013 م استفاده شده است.نتایج نشان می دهد: 1) طبق تعریف مدل های جریان گرا در این پژوهش نیز نرخ ارز هدایت کننده بازار سهام بوده و واکنش شاخص سهام به شوک ارزی مثبت است، 2) در وضعیت تحریم، ارز به عنوان یک دارایی واقعی برای سرمایه گذاری مورد توجه واقع می شود و 3) در وضعیت تحریم، شوک ارزی در بلندمدت اثر منفی بر شاخص سهام دارد که ناشی از وابستگی تولیدات داخلی به مواد اولیه و ماشین آلات وارداتی است.

یکی از مهم­ترین فاکتورها که دولت­ها و سیاست گذاران اقتصادی با اتکا به آن دست به اعمال سیاست مالی می­زنند، ضریب فزاینده سیاست مالی است. این ضریب که میزان اثربخشی سیاست مالی در تحریک تولید و تثبیت اقتصادی را نشان می­دهد همواره جزء مباحث پرمناقشه بین اقتصاددانان و پژوهشگران بوده است، زیرا هیچ توافق نظری در مورد اندازه این ضریب وجود ندارد، لذا پژوهشگران متعددی سعی در برآورد تجربی ضریب فزاینده سیاست مالی پرداخته­اند، این تلاش که بعد از بحران جهانی 2008-2007 به علت نقش به­سزای این ابزار سیاستی در کاهش بحران­ها دوچندان شده است، موضوع و هدف اصلی مطالعه حاضر است؛ لذا این مقاله در همین راستا با استفاده از داده­های فصلی اقتصاد ایران طی دوره زمانی1369: 1-1396: 4، با به کارگیری مدل غیرخطی خودرگرسیون برداری آستانه­ای به برآورد ضریب فزاینده آنی وتجمعی (10 و 20 فصل) سیاست مالی پرداخته است. نتایج حاصل از آزمون ریشه واحد غیرخطی و آزمون هم­انباشتگی غیرخطی نشان داد که درجه انباشتگی بعضی از متغیرهای مورد استفاده در تحقیق غیرخطی است، همچنین رابطه هم­انباشتگی بین متغیرهای مورد استفاده از یک رابطه غیرخطی تبعیت می­کند، همچنین تخمین مدل خودرگرسیون برداری آستانه­ای و برآورد توابع واکنش ضربه غیرخطی شبیه­سازی و بوت­استراپ شده نشان داد که ضریب فزاینده مخارج عمرانی و جاری دولت در دوره رکود بزرگ تر از دوره رونق است این موضوع برای مالیات برعکس می­باشد، همچنین بزرگ ترین ضریب فزاینده در بین سه ابزار سیاست مالی مربوط به مخارج جاری دولت است.

قدرت تأثیر تغییرات نرخ ارز بر قیمت های داخلی نقش کلیدی در طراحی و اجرای سیاست های اقتصاد کلان ایفا می کند. بنابراین درک فشار بازار ارز در جهت مدیریت مؤثر اقتصاد کلان، به ویژه برای اقتصادهای در حال توسعه بسیار مهم است. این مطالعه درصدد است تا به بررسی و تحلیل رفتار شاخص فشار بازار ارز در اقتصاد ایران طی دوره ی زمانی 1396: 4-1367: 4 بپردازد. بدین منظور، با بکارگیری روش ادواردز (2002) و کوماه (2007)، شاخص فشار بازار ارز محاسبه گردیده است. با توجه به ماهیت غیر خطی رفتار شاخص فشار بازار ارز در ایران، نتایج بکارگیری مدل خودرگرسیون برداری آستانه ای (TVAR) در این خصوص نشان می دهد که در رژیم پایین فشار بازار ارز، مقادیر با وقفه ی متغیرها اثر معنا داری بر فشار بازار ارز ندارند اما با چرخش رژیم و قرار گرفتن در رژیم بالای فشار بازار ارز، با افزایش نقدینگی و تورم، شاخص فشار بازار ارز افزایش می یابد. در نتیجه، اعمال سیاست های پولی انقباضی و سیاست کنترل تورم در دوران افزایش فشار بازار ارز، می تواند این فشار را تعدیل نماید.

با توجه به اهمیت برنج و سهم عمده مصرف آن در سبد خانوار، سیاست­گذاری بهینه ای برای کنترل قیمت آن در بازار، نقش عمده ای در رفاه و امنیت غذایی خانوارها خواهد داشت. ازاین رو، بررسی روند قیمتی و ارائه پیش بینی های قیمتی این محصول، بااهمیت است. در همین راستا، هدف این پژوهش، ضمن شناسایی متغیرهای اثرگذار و بررسی تأثیر آن ها بر قیمت برنج، ارائه پیش بینی­های برون­ نمونه­ای (1402:03-1402:12) با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری (VAR) است. برآورد دو مدل برای برنج ایرانی خزر و برنج خارجی تایلندی؛ استفاده از داده های به روز و ماهانه؛ و همچنین پیش بینی قیمت دو برنج یاد شده از نوآوری های این پژوهش است. برمبنای تحلیل هم­انباشتگی یوهانسون- جوسیلیوس، وجود رابطه بلندمدت بین متغیرها تایید شد. سپس، رابطه های بلندمدت و کوتاه­مدت (VECM) برآورد و ضریب جمله تصحیح خطا برای مدل های اول و دوم به ترتیب برابر 300/0- و 309/0- برآورد شده که هر دو در سطح 1 درصد معنی دار هستند. در ادامه، بنابر نتایج تابع های واکنش آنی، شوک ایجاد شده در نرخ ارز و قیمت کالای جانشین در مدل اول، و قیمت کالای جانشین و شاخص قیمت جهانی در مدل دوم، بیش از دیگر متغیرها بر نوسان های قیمت برنج های خزر و تایلندی مؤثر بوده­اند. در نهایت، پیش بینی های برون نمونه­ای (با دو سناریو ارزی) برآورد شد که بنابر نتایج معیارهای ارزیابی پیش­بینی، مدل­های تحقیق به خوبی توانسته اند پیش­بینی هایی از روند قیمتی برنج های ایرانی و تایلندی ارائه دهند.

مقدمه: با شیوع کووید-19 در چین و گسترش آن در دیگر کشورها، بازارهای مالی در سراسر جهان به شدت تحت تاثیر این بحران قرار گرفتند. از جمله اثرات جهانی شیوع کووید-19 می توان به افزایش بیکاری در جهان، تحمیل شوک های سنگین به اقتصاد دنیا، کاهش بهای نفت خام، کاهش تجارت جهانی در اکثر کشورهای درگیر و بسته شدن درهای دنیا به روی تجارت خارجی اشاره کرد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر پاندمی کووید-19 بر شاخص های عملکردی صنعت بیمه کشور صورت پذیرفت. روش بررسی: این پژوهش از نوع مطالعه ثانویه بوده است. علاوه بر این در این پژوهش از اطلاعات آماری 1370-1399 و مدل خودرگرسیون برداری به منظور بررسی تاثیر پاندمی کووید-19بر صنعت بیمه استفاده شد. در این مطالعه پاندمی کووید-19 به صورت یک شوک برون زا در مدل گنجانده شده است. یافته ها: یافته های حاصل شده از این پژوهش بیانگر این بود که انتشار کووید-19 منجر به افزایش در حق بیمه تولیدی و خسارت پرداختی در بخش بیمه های زندگی و غیرزندگی است. نتایج نشان داد که تاثیر پاندمی کووید-19 بر بخش بیمه های زندگی بیشتر از بیمه های غیرزندگی بوده است. نتیجه گیری: در کشورهای که نرخ تورم کمتر بوده و اقتصاد باثباتی دارند، آثار کووید-19 در حق بیمه تولیدی منفی بوده اما در کشورهایی که تورم بالا را همراه با بی ثباتی اقتصادی تجربه می کنند، آثار کووید-19 بر حق بیمه تولیدی مثبت بوده است. در واقع در کشور به دلیل افزایش سالانه نرخ دیه که موجب افزایش حق بیمه شخص ثالث می شود، نوسانات نرخ ارز و تورم نیز منجر به رشد حق بیمه تولیدی شرکت های بیمه می شود. به همین دلیل رکود و رشد اقتصادی کشور در سال های گذشته تاثیری منفی در رشد حق بیمه نداشته و صرفا میزان نرخ رشد حق بیمه کم یا زیاد شده است.

دستیابی به سطح قابل قبولی از رشد قیمت ها از اهداف اصلی سیاست گذاران اقتصادی می باشد. با توجه به اهمیت مواد غذایی، اطلاعات مربوط به نحوه واکنش قیمت مواد غذایی به سیاست های پولی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این راستا اخیرا تاکید بر استفاده از مدل هایی است که در آن ها طیف گسترده ای از اطلاعات اقتصادی مورد استفاده قرار می گیرند. این امر با تکمیل کردن مدل های سنتی VAR با استفاده از یک یا چند عامل امکان پذیر شده است. در پژوهش حاضر سعی شده است تا از یک مدل خود رگرسیونی برداری عامل افزوده (FAVAR) با مقیاس نسبتا کوچک برای ارزیابی تاثیر سیاست های پولی بر قیمت مواد غذایی استفاده شود. برای این منظور با توجه به دسترس بودن متغیرها، 31 متغیر اقتصاد کلان در دوره های زمانی 1: 1367 تا 4: 1387 مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل نشان داد که شوک نقدینگی بر شاخص مواد غذایی حدودا تا ده فصل بعد واکنش خاصی نشان نداده اما پس آن باعث نوسان فزاینده ای بر قیمت مواد غذایی خواهد داشت به طوری که در بلندمدت به تعادل نمی رسد. بنابراین واردکردن شوک پولی به این سیستم در درازمدت منجر به ایجاد نوسانات ناپایداری خواهد شد و بطور سیکلی نوسان می یابد که این نوسانات در طول زمان افزایش می یابد. بطوریکه حول مقدار تعادل مرتبا افزایش و کاهش نشان می دهد.

پیامدهای نامطلوب اجتماعی و اقتصادی افزایش نابرابری درآمدی در جامعه، دولت ها را بر آن داشته تا بهبود توزیع درآمد را در صدر اولویت های خود قرار دهند و در قالب سیاست توزیع مجدد درآمد، تخصیص بهینه منابع و تثبیت شاخص های اقتصاد کلان، برنامه های کاهش نابرابری را پیگیری نمایند. مالیات علاوه بر آن که از مهمترین منابع درآمدی دولت هاست، یکی از ابزارهای سیاستی موثر در بهبود توزیع درآمد است. در این مقاله با به کارگیری روش نوین خودرگرسیون برداری عامل افزوده (FAVAR) و داده های فصلی طی دوره 1393-1369 برای 99 متغیر اقتصاد کلان، تأثیر مالیات های مستقیم بر ضریب جینی به عنوان شاخص توزیع درآمد، بررسی شده است. توابع واکنش آنی حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که یک شوک مثبت به اندازه یک انحراف معیار در مالیات های مستقیم، منجر به کاهش پایدار ضریب جینی و بهبود توزیع درآمد می شود. همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان می دهد که شوک های مالیاتی بعد از فصل چهارم بیشترین سهم از تغییرات مربوط به ضریب جینی را به خود اختصاص داده است که این امر اهمیت موضوع مالیات ها در توزیع درآمد جامعه را نشان می دهد. مطالعه حاضر همچنین فرضیه کوزنتس برای ایران را مورد تأیید قرار نمی دهد.

هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی غیرخطی اثرات عبور نرخ ارز بر تورم در ایران می باشد. برای تحلیل موضوع، از آمار و اطلاعات فصلی دوره زمانی 1395: 2-1370: 1 و تکنیک غیرخطی خودرگرسیون برداری آستانه ای (TVAR) استفاده شده است. براساس آزمون های آستانه ای و معیار اطلاعاتی آکائیک، متغیر میانگین متحرک تورم با یک وقفه به عنوان متغیر آستانه انتخاب شد. همچنین با تعیین مقدار تورم آستانه ای 9/3 درصد، مدل TVAR دورژیمی به عنوان مدل بهینه جهت برآورد مدنظر قرار گرفت. تخمین مدل TVAR با متغیر آستانه تورم و استخراج توابع عکس العمل آنی نشان داد که در هر دو رژیم، شوک مثبت نرخ ارز (کاهش ارزش پول ملی) باعث افزایش تورم می شود، ولی تأثیر آن بر تورم در رژیم تورمی بالا بیشتر از رژیم تورمی پایین بوده و لذا نظریه تیلور (2000) در خصوص عبور نرخ ارز تأیید می شود. محاسبه ضریب عبور نرخ ارز نیز ضمن تأیید این نتیجه، نشان داد که درجه عبور نرخ ارز بر تورم در ایران کامل نیست. لذا بانک مرکزی ایران برای اجرای سیاست پولی بهینه در راستای دسترسی به تورم هدف از آزادی عمل و استقلال بیشتری برخوردار است.

این مقاله به بررسی ارتباط همزمان و پویای حجم معاملات و بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. این تحقیق سری زمانی بازده ماهانه سهام و حجم معاملات ماهانه طی دوره زمانی ابتدای سال 1379 تا مهرماه سال 1390 را بررسی می کند. برخلاف مطالعات انجام شده در بازارهای توسعه یافته، شواهد حاصل از این تحقیق نشان می دهد که در روابط همزمان بین حجم معاملات و بازده سهام همبستگی مثبت و معنی دار وجود ندارد. این یافته ها منجر به رد فرضیه ترکیب توزیع ها (MDH) در بورس اوراق بهادار تهران می شود.همچنین بررسی ارتباط پویا بین دو متغیر با استفاده از مدل های خودرگرسیون برداری نشان می دهدکه حجم معاملات علت گرنجر بازده سهام است. ولی بازده علت گرنجر حجم معاملات نیست.